#2 - Sự kiện - Mỹ và Ả rập Saudi tiến tới liên minh?
Ngô Di Lân
Vì sao cần quan tâm?
Mỹ đang đàm phán với Ả Rập Saudi về một hiệp ước phòng thủ chung, giống như các hiệp ước với Nhật Bản và Hàn Quốc. Thỏa thuận này là trọng tâm trong chính sách ngoại giao của Tổng thống Biden nhằm khuyến khích Ả Rập Saudi bình thường hóa quan hệ với Israel. Tuy nhiên, nó đặt ra câu hỏi về sự tham gia của quân đội Mỹ ở Trung Đông và đối mặt với những rào cản tiềm ẩn trong Quốc hội.
Bức tranh tổng thể
Chính quyền Biden đặt mục tiêu kéo Ả Rập Saudi ra khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc và coi hiệp ước này là một cách để xoa dịu căng thẳng Ả Rập-Israel. Tuy nhiên, thỏa thuận này mâu thuẫn với mục tiêu đã nêu của Biden là chuyển trọng tâm quân sự của Mỹ từ Trung Đông sang khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Một số điểm quan trọng
Mô phỏng theo các hiệp ước Đông Á: Mỹ đang xem xét một hiệp ước phòng thủ với Ả Rập Saudi tương tự như hiệp ước với Nhật Bản và Hàn Quốc. Một hiệp ước như vậy thường cam kết hỗ trợ quân sự nếu một trong hai quốc gia bị tấn công trong khu vực hoặc trên lãnh thổ Saudi.
Ưu tiên của Saudi: Thái tử Mohammed bin Salman coi hiệp ước quốc phòng là mấu chốt trong cuộc đàm phán của ông với Mỹ về Israel. Các quan chức Saudi tin rằng một thỏa thuận quốc phòng mạnh mẽ sẽ ngăn chặn các cuộc tấn công tiềm tàng của Iran.
Tham vọng hạt nhân: Thái tử bin Salman cũng đang tìm kiếm sự hỗ trợ của Hoa Kỳ trong việc phát triển chương trình hạt nhân dân sự, gây lo ngại cho một số quan chức Mỹ về khả năng sử dụng chương trình này cho chương trình vũ khí.
Rào cản của Quốc hội: Hiệp ước vấp phải sự phản đối mạnh mẽ tại Quốc hội, đặc biệt là từ Đảng Dân chủ, những người đã chỉ trích Ả Rập Saudi về hồ sơ nhân quyền và vai trò của nước này trong cuộc xung đột Yemen.
Sự hiện diện quân sự của Mỹ: Không giống như ở Nhật Bản và Hàn Quốc, hiện tại không có kế hoạch triển khai một lực lượng quân sự lớn của Mỹ tới Ả Rập Saudi theo thỏa thuận quốc phòng mới.
Ý kiến đánh giá
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố rằng bình thường hóa quan hệ giữa Ả Rập Saudi và Israel sẽ là một "sự kiện mang tính đột phá", nhưng cũng thừa nhận rằng việc đạt được thỏa thuận "vẫn là một đề xuất khó khăn".
Một số nhà lập pháp của Mỹ, bao gồm cả các đảng viên Đảng Dân chủ hàng đầu, coi Ả Rập Saudi và Hoàng tử Mohammed là những đối tác không đáng tin cậy và ít quan tâm đến lợi ích hoặc nhân quyền của Mỹ.
Tiếp tục theo dõi
Liệu Quốc hội có thông qua hiệp ước với 67 phiếu bầu cần thiết tại Thượng viện không?
Hiệp ước liên minh này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến chiến lược quân sự của Mỹ, đặc biệt là việc nước này tập trung vào khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương?
Ả-rập Saudi liệu sẽ yêu cầu những sự nhượng bộ nào từ Israel, đặc biệt liên quan đến vấn đề người Palestine?
